An toàn lao động không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là nền tảng để doanh nghiệp phát triển bền vững. Trong bối cảnh sản xuất ngày càng hiện đại và nhiều nguy cơ tiềm ẩn, việc trang bị và tuân thủ đúng các quy định về bảo hộ lao động là yếu tố bắt buộc để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người lao động và giảm thiểu tối đa rủi ro trong quá trình làm việc. Hiểu và áp dụng đúng các chính sách mới nhất về bảo hộ lao động sẽ giúp doanh nghiệp tránh được những vi phạm đáng tiếc, đồng thời nâng cao hiệu suất và hình ảnh chuyên nghiệp trong mắt đối tác, khách hàng.
1. Vì sao doanh nghiệp không được bỏ qua quy định bảo hộ lao động
Trong môi trường sản xuất hiện đại, an toàn lao động không chỉ là trách nhiệm bắt buộc theo quy định của pháp luật mà còn là nền tảng giúp doanh nghiệp phát triển bền vững. Việc xây dựng một môi trường làm việc an toàn thể hiện rõ sự quan tâm của doanh nghiệp đối với người lao động – yếu tố cốt lõi quyết định năng suất và hiệu quả sản xuất.
Trước hết, tuân thủ quy định về bảo hộ lao động giúp bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người lao động, đồng thời giảm thiểu tối đa nguy cơ tai nạn hoặc bệnh nghề nghiệp. Khi được trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ, người lao động có thể làm việc trong trạng thái yên tâm, tự tin và tập trung hơn.
Bên cạnh đó, môi trường làm việc an toàn và chuyên nghiệp sẽ giúp nhân viên cảm thấy được tôn trọng, từ đó nâng cao hiệu suất và tinh thần làm việc. Họ sẵn sàng gắn bó lâu dài, góp phần ổn định nguồn nhân lực và phát triển văn hóa doanh nghiệp tích cực.
Cuối cùng, việc tuân thủ nghiêm túc các quy định bảo hộ lao động giúp doanh nghiệp tránh được những rủi ro pháp lý và thiệt hại tài chính không đáng có. Các đơn vị đảm bảo tốt công tác an toàn lao động cũng tạo dựng được uy tín trong mắt đối tác, khách hàng và xã hội – điều mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng hướng tới.
2. Các văn bản pháp luật chủ đạo mà doanh nghiệp cần nắm về quy định bảo hộ lao động
- Luật An toàn, Vệ sinh Lao động 2015: đặt ra nguyên tắc bảo đảm điều kiện làm việc an toàn, vệ sinh vệ môi trường lao động.
- Nghị định 145/2020/NĐ‑CP (hiệu lực từ 1 1 2021): quy định chi tiết về điều kiện lao động và trách nhiệm của người sử dụng lao động.
- Thông tư 25/2022/TT‑BLĐTBXH (hiệu lực 1 4 2023): quy định chế độ trang cấp phương tiện bảo vệ cá nhân trong lao động.
3. Những điểm mới doanh nghiệp cần lưu ý về quy định bảo hộ lao động
3.1 Trang bị bảo hộ lao động cá nhân – bắt buộc và rõ ràng
Theo Thông tư 25/2022, doanh nghiệp phải lập sổ theo dõi việc cấp phát thiết bị bảo hộ lao động cá nhân (PPE) như mũ bảo hộ, kính, giày, găng tay… cho người lao động, ghi nhận chữ ký người nhận, có kế hoạch mua sắm định kỳ.
3.2 Phân loại nghề, công việc nguy hiểm – áp dụng chế độ đặc biệt
Theo Điều 22 của Luật An toàn, vệ sinh lao động và các văn bản liên quan, nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải được phân loại rõ và doanh nghiệp có trách nhiệm thực hiện đầy đủ chế độ bảo hộ và chăm sóc sức khỏe cho người lao động làm những công việc đó.
3.3. Huấn luyện, kiểm tra và đánh giá rủi ro định kỳ
Một trong những tiêu chuẩnb quan trọng mới là doanh nghiệp phải đánh giá rủi ro tại nơi làm việc, xây dựng quy trình an toàn lao động, huấn luyện người lao động cách nhận diện và xử lý tình huống nguy hiểm.
4. Trách nhiệm của người sử dụng lao động
Người sử dụng lao động đóng vai trò trung tâm trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe nghề nghiệp cho tập thể nhân viên. Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp có nghĩa vụ trang bị đầy đủ, kịp thời và phù hợp các phương tiện bảo hộ cá nhân cho người lao động, tùy theo tính chất công việc và môi trường làm việc cụ thể. Việc cấp phát phải được ghi nhận rõ ràng, tránh tình trạng thiếu sót hoặc cấp sai loại thiết bị, gây ảnh hưởng đến hiệu quả bảo vệ.
Bên cạnh việc cung cấp trang thiết bị bảo hộ lao động, doanh nghiệp cần tổ chức huấn luyện, hướng dẫn và kiểm tra định kỳ về việc sử dụng đúng các phương tiện bảo hộ, cũng như quy trình vận hành an toàn trong sản xuất. Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cách giúp người lao động hiểu rõ vai trò của an toàn, chủ động phòng tránh rủi ro trong quá trình làm việc.
Doanh nghiệp cũng phải lập hồ sơ theo dõi việc cấp phát thiết bị bảo hộ lao động cho từng cá nhân, có đầy đủ chữ ký của người nhận theo Thông tư 25/2022/TT-BLĐTBXH. Hồ sơ này là căn cứ quan trọng khi thanh tra lao động hoặc khi xảy ra sự cố cần xác minh trách nhiệm.
Ngoài ra, người sử dụng lao động cần kiểm tra, bảo trì và thay thế định kỳ các thiết bị bảo hộ lao động đã hư hỏng hoặc hết niên hạn sử dụng, đảm bảo hiệu quả bảo vệ luôn ở mức cao nhất. Cuối cùng, mỗi doanh nghiệp phải xây dựng và duy trì kế hoạch ứng phó khẩn cấp, bao gồm phương án xử lý tai nạn lao động, cháy nổ, rò rỉ hóa chất hoặc các tình huống nguy hiểm khác. Đây là bước quan trọng để giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ tính mạng và tài sản khi rủi ro xảy ra.
5. Hướng dẫn nhanh cho doanh nghiệp thực hiện quy định bảo hộ lao động
Khảo sát rủi ro – Xác định vị trí công việc, môi trường lao động, yếu tố nguy hiểm.
Lập kế hoạch trang bị – Theo Thông tư 25, phối hợp với tổ chức đại diện người lao động để lên danh mục PPE, lập sổ cấp phát.
Huấn luyện & kiểm tra – Đào tạo định kỳ cho nhân viên về cách sử dụng PPE, quy trình an toàn.
Giám sát và cải tiến – Kiểm tra định kỳ, ghi nhận, thay thế thiết bị hoặc điều chỉnh quy trình khi môi trường thay đổi.
Lưu trữ hồ sơ – Hồ sơ cấp phát PPE, hồ sơ huấn luyện, biên bản kiểm tra an toàn – để khi thanh tra hoặc sự cố có thể chứng minh.
6. Kết luận
Việc tuân thủ các quy định bảo hộ lao động mới nhất không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là chiến lược phát triển bền vững cho doanh nghiệp. Đầu tư đúng và nghiêm túc vào thiết bị bảo hộ, huấn luyện và quy trình an toàn sẽ mang lại môi trường làm việc an toàn, hiệu quả và giúp doanh nghiệp xây dựng văn hóa “an toàn trước tiên”. Đừng để khi xảy ra sự cố mới bắt đầu xử lý — hãy thực hiện ngay hôm nay.